Informacja z działalności Gminnej Biblioteki Publicznej w Nowej Wsi Wielkiej za 2012 rok.
XMLTreść
Spadki
czytelnictwa obserwowane są praktycznie we wszystkich krajach
Europy. I nie następują dlatego, że ludzie stracili potrzebę
zdobywania wiedzy, przeciwnie – głód wiedzy jest wciąż
skutecznie podsycany. Z czytelnictwem stała się rzecz straszna.
Czytanie zostało zredukowane do bezmyślnej czynności. Żyjemy w
czasach przełomu, pokolenie wychowanych na książkach wciąż jest
statystycznie dość duże, by dawać złudzenie, że świat wciąż
jest normalny. Ale to złudzenie.
Aż 56 % Polaków nie zagląda do żadnych książek, nawet kucharskich czy słowników. 46 % nie czyta choćby krótszych tekstów, artykułów lub opowiadań. Książek nie czytają nawet osoby wykształcone.
Czytelnik książek i prasy to gatunek wymierający. Czytelnik XXI wieku to osoba, która znaczną część swojego życia spędza w świecie wirtualnym. W związku z rozwojem nowoczesnych technologii zmianie uległa także kultura czytania – dzisiejszy czytelnik rezygnuje z tradycyjnych książek na rzecz e-tekstu - 46 proc. badanych przez Bibliotekę Narodową przyznaje, że w ciągu ostatniego miesiąca nie miało do czynienia z tekstem dłuższym niż trzy strony maszynopisu albo trzy ekrany komputera.
Podobnie potoczy się los bibliotek. Od 2001 roku ich liczba w Polsce systematycznie spada, podobnie jak liczba ich użytkowników. Jednocześnie biblioteki na naszych oczach zmieniają swoją funkcje społeczną - stają się one miejscami pracy edukacyjnej z dziećmi, coraz częściej też motywem odwiedzenia biblioteki staje się potrzeba skorzystania z darmowego internetu np. w celu zapłacenia rachunków. Biblioteki przekształcają się w lokalne centra kultury, funkcja gromadzenia i udostępniania książek staje się coraz mniej ważna. Gminna Biblioteka Publiczna w Nowej Wsi Wielkiej i Filia GBP w Brzozie obsługują teren całej gminy tj. około 9,5 tys. mieszkańców, ale także osoby przebywające czasowo i pracujące na terenie naszej gminy.
W gminie Nowa Wieś Wielka zanotowaliśmy niewielki wzrost czytelników w stosunku do ubiegłego roku.
2011 2012
1202 czytelników 1225 czytelników
13,26 czytelników na 100 mieszkańców 12,97 czytelników na 100 mieszkańców
Rok 2012 był dla polskiego rynku książki najgorszym od 20 lat, mimo wzrostu cen książek przychody wydawców spadły o 12 %. To początek trwałej tendencji spadkowej. Księgarnie i biblioteki w tradycyjnej formule odchodzą do przeszłości.
O atrakcyjności biblioteki decyduje zakup nowości. Biblioteka publiczna musi mieć książki, o których właśnie się mówi. W Polsce średni nakład książki to 2,5 tysiąca, beletrystyki – 4 tysiące, a bibliotek jest ponad 30 tysięcy. Według nieopublikowanych jeszcze statystyk Biblioteki Narodowej w 2011 roku średnia zakupu nowości wyniosła 7,2 wolumina na 100 mieszkańców. Średnia w Europie to 25, w Danii – ponad 30, a w Estonii – 36. Te siedem woluminów oznacza, że polskie biblioteki w większości tylko wymieniają zaczytane lektury szkolne.
W 2012 roku GBP zakupiła łącznie 704 nowe książki
- z dotacji Urzędu Gminy 389 wol. 10 000,-
- z Biblioteki Narodowej 270 5 440,-
- ze Starostwa Powiatowego 45 1 000,-
Razem 704 16 440,-
Z drugiej strony w czytelnictwie ważne jest przywiązanie do pewnych odruchów, a my nie mamy odruchu wizyty w bibliotece. Wszystkie nasze statystyki pokazują, że potrzeba odwiedzania bibliotek zanika w wieku 24 lat i nie wraca na emeryturze. 80 procent emerytów w ogóle nie czyta książek!
W 2012 roku 12 466 razy czytelnicy odwiedzili nasze biblioteki wypożyczając 21 866 książek. Ale biblioteka jest przede wszystkim wypożyczalnią – książek tradycyjnych czy cyfrowych, nieważne – i to się nigdy nie zmieni. To jej podstawowa funkcja. Druga – to bycie miejscem, do którego można tak po prostu przyjść. Chcielibyśmy, żeby nasze biblioteki były otwarte dla wszystkich: dla starszych i młodszych, dla pracujących i tych bez pracy. Wielkim sukcesem będzie, jeśli zmienimy je tak, że staną się społecznym azylem. Bezrobotny przyjdzie tu sprawdzić ogłoszenia o pracę, przejrzeć internet czy coś poczytać, zamiast spędzać czas na ławce w parku czy pod sklepem. Starsza pani wpadnie, bo wnuk urządza imieniny i ona źle się czuje w domu. Dziecko rozwodzących się rodziców – bo nie ma dokąd pójść, gdy się kłócą. Oczywiście mogłoby wpaść do rodziny, ale tam musiałoby się z tego wytłumaczyć, jakoś to wyjaśnić. Mogłoby pójść do kawiarni czy do kina – ale tam trzeba płacić. A biblioteka jest dostępna bezpłatnie i nikomu nie trzeba się w niej spowiadać. Szeroki dostęp do Internetu, zdobywanie tam coraz bardziej wiarygodnych informacji sprawił, iż potrzeba zaglądania do encyklopedii, słowników czy kompendiów wiedzy w tradycyjnej formie i w związku z tym korzystanie z biblioteki stało się nieomal zbędne. Dlatego też, aby w obliczu takiej sytuacji przyciągnąć młode osoby do biblioteki w roku 2011 wymieniliśmy wszystkie monitory – 8 i zakupiliśmy 5 nowych komputerów. Komputery zakupiliśmy przede wszystkim dla czytelników, by umożliwić im korzystanie z katalogu on- line biblioteki poprzez serwis WWW. W roku 2011 podpisaliśmy z firmą SOKRATES – Software umowę na świadczenie usługi dostępu do baz danych.
Baza danych naszej biblioteki, którą tworzymy od roku 2003 została przekonwertowana do formatu MARC21 i otrzymaliśmy następujące usługi: -instalację oprogramowania na serwerze -instalowanie aktualizacji oprogramowania związanych z jego rozwojem.
System SOWA2/MARC21 został uznany przez specjalistów jako jedyny polski zintegrowany system biblioteczny obsługujący w pełni format MARC21 – nie posiada ograniczeń w zakresie opracowania materiałów bibliotecznych. Możliwe jest tworzenie opisów bibliograficznych zarówno dla książek, czasopism, zbiorów specjalnych, kartotek bibliograficznych i zagadnieniowych. System pozwala na przeszukiwanie zasobów biblioteki oraz na dokonywanie wszelkich operacji związanych z katalogowaniem, zamawianiem, wypożyczaniem czy też zwrotem książek i innych materiałów. Przewidywana jest również możliwość generowania raportów oraz udostępniania materiałów w postaci elektronicznej. Zainstalowanie tego programu pozwoli naszym użytkownikom między innymi na wybieranie książek u siebie w domu – osoby zarejestrowane jako czytelnicy będą mogły po zalogowaniu do systemu sprawdzić stan swojego konta bibliotecznego, znaleźć i zarezerwować interesującą ich książkę. Od 17 maja 2012 r. jest dostępny katalog on-line pod adresem http://www.nowawieswielka-gbp.sowwwa.pl na dzień 20 luty 2012 r. mieliśmy 1209 odsłon.
Budżet Biblioteki w 2012 roku w pełni pokrywał bieżące potrzeby – wynagrodzenia 3 i1/4 pracowników, zakupy materiałów i drobnych nagród dla uczestników naszych przeróżnych form pracy, opłaty za energię elektryczną i cieplną. Otrzymaliśmy dotację podmiotową w wysokości 178.500,- i wydaliśmy ją w całości, wykonanie budżetu na 31 grudnia 2012 r. to suma 184,990,- powstała różnica to pieniądze pozyskane z programów.
Najliczniejszą grupę użytkowników naszych bibliotek tzn. Gminnej Biblioteki Publicznej w Nowej Wsi Wielkiej i Filii w Brzozie stanowią uczniowie. Należy wyodrębnić uczniów szkół podstawowych z podziałem na dzieci młodsze kl. 0-3 i dzieci starsze kl. 4-6 oraz uczniów gimnazjów i szkół ponad gimnazjalnych.
Czytelnicy wg wieku:
do lat 5 37
6 – 12 203
13 – 15 191
16 – 19 198
20 – 24 99
25 – 44 326
45 – 60 115
powyżej 60 56
Razem 1225 czytelników
Biblioteki publiczne są najważniejszymi instytucjami umożliwiającymi kontakt z książką. Szkoły i biblioteki są ze sobą powiązane – kształtowanie nawyku czytania w związku ze studiami, pracą czy zagospodarowaniem wolnego czasu na niewiele by się zdało, gdyby biblioteki nie posiadały księgozbiorów racjonalnie dobranych pod kątem rzeczywistych potrzeb czytelników, podobnie doskonale wyposażone biblioteki, w których pracuje kompetentna, pełna zawodowej pasji i życzliwa użytkownikom kadra, pozostaną zawieszone w próżni, jeśli na co dzień ludzie nie będą odczuwali potrzeby korzystania z nich.
Stan księgozbiorów na dzień 31 grudnia 2012r.
Gminna Biblioteka Publiczna w Nowej Wsi Wielkiej 16,827 wol.
Filia w Brzozie 10,103 wol.
Razem 26,926 wol.
Nasze biblioteki od lat są miejscem, w którym dzieci przebywają bardzo chętnie po zajęciach szkolnych, a także w trakcie. Nauczyciele coraz częściej przychodzą z klasami na zajęcia do bibliotek – lekcje biblioteczne – na różnych poziomach nauczania, wystawy książek, konkursy czytelnicze, spotkania dla dzieci z przedszkoli. Organizujemy też zajęcia dla dzieci, zarówno w czasie wakacji, jak też i podczas ferii zimowych: Cztery pory roku z baśnią, Cztery pory roku z poezją, Czytelnik roku, Poranek z babcią, Jesienne warsztaty, Kwadrans z książką. Na takich zajęciach dzieci wykonują drobne prace plastyczne, uczestniczą w zabawach ruchowych, biorą udzieł w konkursach, grach – wszystko to w powiązaniu z książką. Większość naszych działań skierowana jest właśnie dla najmłodszych. Akcja „ Cała gmina czyta dzieciom” zapoczątkowana w Filii w Brzozie w 2010 roku trwała również przez cały rok 2012. W GBP w Nowej Wsi Wielkiej od września realizujemy wspólnie z Przedszkolem „ Stokrotka” projekt edukacyjny „ Lubimy książki”. Grupa „Słoneczniki” z wychowawcą Małgorzatą Kędzierską co tydzień przychodzi do biblioteki i wypożycza książki – każde dziecko indywidualnie wybiera dla siebie książeczkę i przy pomocy rodziców w domu czyta. Projekt ten ma na celu budowanie mocnej więzi emocjonalnej między czytającymi a biblioteką, rozwija język, pamięć i wyobraźnię, uczy myślenia, poprawia koncentrację, wzmacnia poczucie wartości, ułatwia naukę oraz przede wszystkim kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy na całe życie. Trwał od 30 września 2012 r. do 25 maja 2012 r.. 25 dzieci przeczytało łącznie 534 książki dla dzieci.
Wielu odbiorców mają takie działania jak organizowany przez nas Światowy Dzień Pluszowego Misia, czy konkursy na najpiękniejszą ozdobę wielkanocną i choinkową.
Tabela czytelników wg zatrudnienia:
Dzieci 37
Uczniowie 611
Studenci 84
Pracownicy umysłowi 140
Robotnicy 158
Rolnicy 5
Inni zatrudnieni 44
Emeryci, renciści 65
Pozostali zatrudnieni 81
Postawy czytelnicze nastolatków należy rozpatrywać w ramach dwóch podstawowych społecznych sytuacji: czytanie w ramach obowiązku szkolnego i z własnego wyboru. Czytanie z własnego wyboru świadczy o autentycznych potrzebach i zainteresowaniach czytelniczych. Towarzyszy mu zaangażowanie i motywacja wewnętrzna, którą z kolei, szczególnie u młodzieży, kształtuje środowisko społeczne, wzory kulturowe . Czytanie w ramach obowiązku szkolnego jest objęte instytucjonalnie – program szkolny, kompetencje nauczycieli, prestiż szkoły po aspiracje edukacyjne uczniów i ich indywidualne zdolności. Od kilku już lat wspólnie ze Szkołą Podstawową w Nowej Wsi Wielkiej organizujemy konkurs „Pięknie czytam” teraz już dla kilku szkół nie tylko z naszego terenu – Złotniki Kujawskie, Palczyn, Brzoza i Nowa Wieś Wielka. W konkursie startują reprezentanci najlepsi w swoich szkołach. Dodatkową trudnością była ilustracja przedstawianego utworu, a także ubiór i rekwizyty.
Biblioteki na co dzień współpracują ze świetlicami środowiskowymi, którzy bardzo chętnie uczestniczą w życiu bibliotek. Poprzez sport i zabawę także literacką łączyliśmy pokolenia – uczestniczyli także seniorzy i rodzice dzieci młodszych.
Podstawowe wskaźniki społecznego zasięgu książki w Polsce pozwalają w duchu ostrożnego optymizmu – wskazać konkretne działania, które pod warunkiem ich systematycznego podejmowania, pozytywnie wpływają na dostępność książki. Jeśli rzeczywiście mamy tym razem do czynienia z odbiciem się od dna, to być może do wzrostu odsetka osób deklarujących choćby sporadyczny kontakt z książką przyczyniły się z jednej strony rządowe programy pomocy bibliotekom publicznym Biblioteka +, z drugiej szereg podejmowanych przez instytucje kultury akcji zmierzających do kształtowania mody na czytanie. Wpływ dotacji na zakup nowości wydawniczych widać w odsetkach wskazań bibliotek publicznych jako źródła z którego pochodzą książki 30 % to wprawdzie wciąż niezbyt dużo, ale jednak najwięcej od czterech lat. Wiele dobrego zawdzięczamy programom realizowanym przez Instytut Książki i Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, a także oddolnym inicjatywom o charakterze animacyjnym, spośród których najpowszechniej rozpoznawalna jest akcja Cała Polska czyta dzieciom.
Jednym z programów, w którym wzięła udział Gminna Biblioteka Publiczna w Nowej Wsi Wielkiej w roku 2011 i 2012 był program MKiDN Biblioteka+. Biblioteka + Jest wieloletnim programem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Strategicznym celem programu jest przekształcenia bibliotek gminnych w nowoczesne centra dostępu do wiedzy, kultury oraz środki życia społecznego, a także wprowadzenie systemu certyfikującego dla bibliotek.
Dzięki uczestnictwu w programie Biblioteka+ 2 bibliotekarki uczestniczyły 2011 roku w bezpłatnych szkoleniach – trzecia uczestniczyła w roku 2012. Celem szkoleń jest uzyskanie przez pracowników bibliotek nowych kompetencji zawodowych wykraczających poza standardowe umiejętności bibliotekarskie, a także podniesienie prestiżu bibliotek publicznych oraz zmiana postrzegania ich funkcji przez społeczeństwo.
To w dużej mierze dzięki nim poszerzyliśmy swoją wiedzę i nabyliśmy nowe umiejętności, co zauważalnie wpłynęło na sposób działania biblioteki. Uczyliśmy się, w jaki sposób odkrywać potrzeby użytkowników bibliotek oraz jak przygotowywać dla nich różnego rodzaju przedsięwzięcia, by były atrakcyjne i jednocześnie pokazywały jak ważną rolę odgrywają biblioteki w społecznościach lokalnych, szczególnie wiejskich.
Warto wiedzieć, że program Instytutu Książki Biblioteka+ i Program Rozwoju Bibliotek Fundacji Billa i Melindy Gatesów, która przeznaczyła prawie 30 milionów dolarów na modernizację polskich bibliotek, pozwoliły unowocześnić kilka tysięcy placówek. I co najważniejsze: udało się zmienić nastawienie samych bibliotekarzy. Przekonać ich, że wartością nie jest trwanie, że biblioteka powinna się zmieniać razem ze społeczeństwem, a nawet lekko je wyprzedzać. Że nie można bronić jej jak twierdzy, bo biblioteka musi być taka jak wtedy, gdy przychodziliśmy do pracy przed kilkoma lub kilkudziesięcioma laty.
Program Biblioteki Narodowej „Zakup nowości wydawniczych dla bibliotek” W ramach Narodowego Programu Kultury „ Promocja Czytelnictwa” uzyskaliśmy dofinansowanie na zakup nowości wydawniczych 5,440,- 270- wol.
Uczestnictwo w programach daje nam możliwość realizacji nowatorskich i ciekawych pomysłów czy inicjatyw, na które często brakuje środków finansowych w budżecie oraz da nam satysfakcję z tego że będziemy czuli się potrzebni w społeczności lokalnej.
Tradycyjnie już od kilku lat w większości bibliotek obchodzony jest Tydzień bibliotek, którego celem jest promowanie czytelnictwa i zwrócenie uwagi na bibliotekę, jako miejsce przyjazne i otwarte dla każdego. Propozycje bibliotek z roku na rok są coraz atrakcyjniejsze, a Tydzień bibliotek zaczyna być coraz bardziej zauważalny. Również hasło tegorocznych – 2012 obchodów „Biblioteka ciągle w grze „ zachęcała do odwiedzania bibliotek i korzystania z naszej bogatej ofert, nie tylko w celu wypożyczenia książki lub uzyskania informacji, ale także skorzystania z komputerów i prasy.
Biblioteka to nie tylko gromadzenie i udostępnianie zbiorów, ale też wiele różnorodnych form działania, mających na celu popularyzację czytelnictwa. Jak powiedziała Wisława Szymborska „ Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła” Tradycyjna książka nie jest już jedyną formą rozrywki intelektualnej i nie jest też jedynym sposobem na uzyskanie wartościowej wiedzy. Biblioteki i narzędzia, którymi dysponują muszą się zmieniać, tak jak zmienia się społeczeństwo i cywilizacja. Nasza misja i zadania, które definiuje Ustawa o bibliotekach z 27 czerwca 1997 roku pozostaną jednak stałe.
Mamy nadzieję, że powyższe informacje o działalności Gminnej Biblioteki Publicznej – mimo, że są tylko wycinkiem, bowiem nie sposób przedstawić wszystkich form i metod naszych działań – pokazały, że staramy się robić wiele, by dać użytkownikom bibliotek satysfakcję i zabawę. Zapraszamy do odwiedzin – wszak osobisty kontakt najlepiej sprzyja wymianie doświadczeń.
Aż 56 % Polaków nie zagląda do żadnych książek, nawet kucharskich czy słowników. 46 % nie czyta choćby krótszych tekstów, artykułów lub opowiadań. Książek nie czytają nawet osoby wykształcone.
Czytelnik książek i prasy to gatunek wymierający. Czytelnik XXI wieku to osoba, która znaczną część swojego życia spędza w świecie wirtualnym. W związku z rozwojem nowoczesnych technologii zmianie uległa także kultura czytania – dzisiejszy czytelnik rezygnuje z tradycyjnych książek na rzecz e-tekstu - 46 proc. badanych przez Bibliotekę Narodową przyznaje, że w ciągu ostatniego miesiąca nie miało do czynienia z tekstem dłuższym niż trzy strony maszynopisu albo trzy ekrany komputera.
Podobnie potoczy się los bibliotek. Od 2001 roku ich liczba w Polsce systematycznie spada, podobnie jak liczba ich użytkowników. Jednocześnie biblioteki na naszych oczach zmieniają swoją funkcje społeczną - stają się one miejscami pracy edukacyjnej z dziećmi, coraz częściej też motywem odwiedzenia biblioteki staje się potrzeba skorzystania z darmowego internetu np. w celu zapłacenia rachunków. Biblioteki przekształcają się w lokalne centra kultury, funkcja gromadzenia i udostępniania książek staje się coraz mniej ważna. Gminna Biblioteka Publiczna w Nowej Wsi Wielkiej i Filia GBP w Brzozie obsługują teren całej gminy tj. około 9,5 tys. mieszkańców, ale także osoby przebywające czasowo i pracujące na terenie naszej gminy.
W gminie Nowa Wieś Wielka zanotowaliśmy niewielki wzrost czytelników w stosunku do ubiegłego roku.
2011 2012
1202 czytelników 1225 czytelników
13,26 czytelników na 100 mieszkańców 12,97 czytelników na 100 mieszkańców
Rok 2012 był dla polskiego rynku książki najgorszym od 20 lat, mimo wzrostu cen książek przychody wydawców spadły o 12 %. To początek trwałej tendencji spadkowej. Księgarnie i biblioteki w tradycyjnej formule odchodzą do przeszłości.
O atrakcyjności biblioteki decyduje zakup nowości. Biblioteka publiczna musi mieć książki, o których właśnie się mówi. W Polsce średni nakład książki to 2,5 tysiąca, beletrystyki – 4 tysiące, a bibliotek jest ponad 30 tysięcy. Według nieopublikowanych jeszcze statystyk Biblioteki Narodowej w 2011 roku średnia zakupu nowości wyniosła 7,2 wolumina na 100 mieszkańców. Średnia w Europie to 25, w Danii – ponad 30, a w Estonii – 36. Te siedem woluminów oznacza, że polskie biblioteki w większości tylko wymieniają zaczytane lektury szkolne.
W 2012 roku GBP zakupiła łącznie 704 nowe książki
- z dotacji Urzędu Gminy 389 wol. 10 000,-
- z Biblioteki Narodowej 270 5 440,-
- ze Starostwa Powiatowego 45 1 000,-
Razem 704 16 440,-
Z drugiej strony w czytelnictwie ważne jest przywiązanie do pewnych odruchów, a my nie mamy odruchu wizyty w bibliotece. Wszystkie nasze statystyki pokazują, że potrzeba odwiedzania bibliotek zanika w wieku 24 lat i nie wraca na emeryturze. 80 procent emerytów w ogóle nie czyta książek!
W 2012 roku 12 466 razy czytelnicy odwiedzili nasze biblioteki wypożyczając 21 866 książek. Ale biblioteka jest przede wszystkim wypożyczalnią – książek tradycyjnych czy cyfrowych, nieważne – i to się nigdy nie zmieni. To jej podstawowa funkcja. Druga – to bycie miejscem, do którego można tak po prostu przyjść. Chcielibyśmy, żeby nasze biblioteki były otwarte dla wszystkich: dla starszych i młodszych, dla pracujących i tych bez pracy. Wielkim sukcesem będzie, jeśli zmienimy je tak, że staną się społecznym azylem. Bezrobotny przyjdzie tu sprawdzić ogłoszenia o pracę, przejrzeć internet czy coś poczytać, zamiast spędzać czas na ławce w parku czy pod sklepem. Starsza pani wpadnie, bo wnuk urządza imieniny i ona źle się czuje w domu. Dziecko rozwodzących się rodziców – bo nie ma dokąd pójść, gdy się kłócą. Oczywiście mogłoby wpaść do rodziny, ale tam musiałoby się z tego wytłumaczyć, jakoś to wyjaśnić. Mogłoby pójść do kawiarni czy do kina – ale tam trzeba płacić. A biblioteka jest dostępna bezpłatnie i nikomu nie trzeba się w niej spowiadać. Szeroki dostęp do Internetu, zdobywanie tam coraz bardziej wiarygodnych informacji sprawił, iż potrzeba zaglądania do encyklopedii, słowników czy kompendiów wiedzy w tradycyjnej formie i w związku z tym korzystanie z biblioteki stało się nieomal zbędne. Dlatego też, aby w obliczu takiej sytuacji przyciągnąć młode osoby do biblioteki w roku 2011 wymieniliśmy wszystkie monitory – 8 i zakupiliśmy 5 nowych komputerów. Komputery zakupiliśmy przede wszystkim dla czytelników, by umożliwić im korzystanie z katalogu on- line biblioteki poprzez serwis WWW. W roku 2011 podpisaliśmy z firmą SOKRATES – Software umowę na świadczenie usługi dostępu do baz danych.
Baza danych naszej biblioteki, którą tworzymy od roku 2003 została przekonwertowana do formatu MARC21 i otrzymaliśmy następujące usługi: -instalację oprogramowania na serwerze -instalowanie aktualizacji oprogramowania związanych z jego rozwojem.
System SOWA2/MARC21 został uznany przez specjalistów jako jedyny polski zintegrowany system biblioteczny obsługujący w pełni format MARC21 – nie posiada ograniczeń w zakresie opracowania materiałów bibliotecznych. Możliwe jest tworzenie opisów bibliograficznych zarówno dla książek, czasopism, zbiorów specjalnych, kartotek bibliograficznych i zagadnieniowych. System pozwala na przeszukiwanie zasobów biblioteki oraz na dokonywanie wszelkich operacji związanych z katalogowaniem, zamawianiem, wypożyczaniem czy też zwrotem książek i innych materiałów. Przewidywana jest również możliwość generowania raportów oraz udostępniania materiałów w postaci elektronicznej. Zainstalowanie tego programu pozwoli naszym użytkownikom między innymi na wybieranie książek u siebie w domu – osoby zarejestrowane jako czytelnicy będą mogły po zalogowaniu do systemu sprawdzić stan swojego konta bibliotecznego, znaleźć i zarezerwować interesującą ich książkę. Od 17 maja 2012 r. jest dostępny katalog on-line pod adresem http://www.nowawieswielka-gbp.sowwwa.pl na dzień 20 luty 2012 r. mieliśmy 1209 odsłon.
Budżet Biblioteki w 2012 roku w pełni pokrywał bieżące potrzeby – wynagrodzenia 3 i1/4 pracowników, zakupy materiałów i drobnych nagród dla uczestników naszych przeróżnych form pracy, opłaty za energię elektryczną i cieplną. Otrzymaliśmy dotację podmiotową w wysokości 178.500,- i wydaliśmy ją w całości, wykonanie budżetu na 31 grudnia 2012 r. to suma 184,990,- powstała różnica to pieniądze pozyskane z programów.
Najliczniejszą grupę użytkowników naszych bibliotek tzn. Gminnej Biblioteki Publicznej w Nowej Wsi Wielkiej i Filii w Brzozie stanowią uczniowie. Należy wyodrębnić uczniów szkół podstawowych z podziałem na dzieci młodsze kl. 0-3 i dzieci starsze kl. 4-6 oraz uczniów gimnazjów i szkół ponad gimnazjalnych.
Czytelnicy wg wieku:
do lat 5 37
6 – 12 203
13 – 15 191
16 – 19 198
20 – 24 99
25 – 44 326
45 – 60 115
powyżej 60 56
Razem 1225 czytelników
Biblioteki publiczne są najważniejszymi instytucjami umożliwiającymi kontakt z książką. Szkoły i biblioteki są ze sobą powiązane – kształtowanie nawyku czytania w związku ze studiami, pracą czy zagospodarowaniem wolnego czasu na niewiele by się zdało, gdyby biblioteki nie posiadały księgozbiorów racjonalnie dobranych pod kątem rzeczywistych potrzeb czytelników, podobnie doskonale wyposażone biblioteki, w których pracuje kompetentna, pełna zawodowej pasji i życzliwa użytkownikom kadra, pozostaną zawieszone w próżni, jeśli na co dzień ludzie nie będą odczuwali potrzeby korzystania z nich.
Stan księgozbiorów na dzień 31 grudnia 2012r.
Gminna Biblioteka Publiczna w Nowej Wsi Wielkiej 16,827 wol.
Filia w Brzozie 10,103 wol.
Razem 26,926 wol.
Nasze biblioteki od lat są miejscem, w którym dzieci przebywają bardzo chętnie po zajęciach szkolnych, a także w trakcie. Nauczyciele coraz częściej przychodzą z klasami na zajęcia do bibliotek – lekcje biblioteczne – na różnych poziomach nauczania, wystawy książek, konkursy czytelnicze, spotkania dla dzieci z przedszkoli. Organizujemy też zajęcia dla dzieci, zarówno w czasie wakacji, jak też i podczas ferii zimowych: Cztery pory roku z baśnią, Cztery pory roku z poezją, Czytelnik roku, Poranek z babcią, Jesienne warsztaty, Kwadrans z książką. Na takich zajęciach dzieci wykonują drobne prace plastyczne, uczestniczą w zabawach ruchowych, biorą udzieł w konkursach, grach – wszystko to w powiązaniu z książką. Większość naszych działań skierowana jest właśnie dla najmłodszych. Akcja „ Cała gmina czyta dzieciom” zapoczątkowana w Filii w Brzozie w 2010 roku trwała również przez cały rok 2012. W GBP w Nowej Wsi Wielkiej od września realizujemy wspólnie z Przedszkolem „ Stokrotka” projekt edukacyjny „ Lubimy książki”. Grupa „Słoneczniki” z wychowawcą Małgorzatą Kędzierską co tydzień przychodzi do biblioteki i wypożycza książki – każde dziecko indywidualnie wybiera dla siebie książeczkę i przy pomocy rodziców w domu czyta. Projekt ten ma na celu budowanie mocnej więzi emocjonalnej między czytającymi a biblioteką, rozwija język, pamięć i wyobraźnię, uczy myślenia, poprawia koncentrację, wzmacnia poczucie wartości, ułatwia naukę oraz przede wszystkim kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy na całe życie. Trwał od 30 września 2012 r. do 25 maja 2012 r.. 25 dzieci przeczytało łącznie 534 książki dla dzieci.
Wielu odbiorców mają takie działania jak organizowany przez nas Światowy Dzień Pluszowego Misia, czy konkursy na najpiękniejszą ozdobę wielkanocną i choinkową.
Tabela czytelników wg zatrudnienia:
Dzieci 37
Uczniowie 611
Studenci 84
Pracownicy umysłowi 140
Robotnicy 158
Rolnicy 5
Inni zatrudnieni 44
Emeryci, renciści 65
Pozostali zatrudnieni 81
Postawy czytelnicze nastolatków należy rozpatrywać w ramach dwóch podstawowych społecznych sytuacji: czytanie w ramach obowiązku szkolnego i z własnego wyboru. Czytanie z własnego wyboru świadczy o autentycznych potrzebach i zainteresowaniach czytelniczych. Towarzyszy mu zaangażowanie i motywacja wewnętrzna, którą z kolei, szczególnie u młodzieży, kształtuje środowisko społeczne, wzory kulturowe . Czytanie w ramach obowiązku szkolnego jest objęte instytucjonalnie – program szkolny, kompetencje nauczycieli, prestiż szkoły po aspiracje edukacyjne uczniów i ich indywidualne zdolności. Od kilku już lat wspólnie ze Szkołą Podstawową w Nowej Wsi Wielkiej organizujemy konkurs „Pięknie czytam” teraz już dla kilku szkół nie tylko z naszego terenu – Złotniki Kujawskie, Palczyn, Brzoza i Nowa Wieś Wielka. W konkursie startują reprezentanci najlepsi w swoich szkołach. Dodatkową trudnością była ilustracja przedstawianego utworu, a także ubiór i rekwizyty.
Biblioteki na co dzień współpracują ze świetlicami środowiskowymi, którzy bardzo chętnie uczestniczą w życiu bibliotek. Poprzez sport i zabawę także literacką łączyliśmy pokolenia – uczestniczyli także seniorzy i rodzice dzieci młodszych.
Podstawowe wskaźniki społecznego zasięgu książki w Polsce pozwalają w duchu ostrożnego optymizmu – wskazać konkretne działania, które pod warunkiem ich systematycznego podejmowania, pozytywnie wpływają na dostępność książki. Jeśli rzeczywiście mamy tym razem do czynienia z odbiciem się od dna, to być może do wzrostu odsetka osób deklarujących choćby sporadyczny kontakt z książką przyczyniły się z jednej strony rządowe programy pomocy bibliotekom publicznym Biblioteka +, z drugiej szereg podejmowanych przez instytucje kultury akcji zmierzających do kształtowania mody na czytanie. Wpływ dotacji na zakup nowości wydawniczych widać w odsetkach wskazań bibliotek publicznych jako źródła z którego pochodzą książki 30 % to wprawdzie wciąż niezbyt dużo, ale jednak najwięcej od czterech lat. Wiele dobrego zawdzięczamy programom realizowanym przez Instytut Książki i Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, a także oddolnym inicjatywom o charakterze animacyjnym, spośród których najpowszechniej rozpoznawalna jest akcja Cała Polska czyta dzieciom.
Jednym z programów, w którym wzięła udział Gminna Biblioteka Publiczna w Nowej Wsi Wielkiej w roku 2011 i 2012 był program MKiDN Biblioteka+. Biblioteka + Jest wieloletnim programem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Strategicznym celem programu jest przekształcenia bibliotek gminnych w nowoczesne centra dostępu do wiedzy, kultury oraz środki życia społecznego, a także wprowadzenie systemu certyfikującego dla bibliotek.
Dzięki uczestnictwu w programie Biblioteka+ 2 bibliotekarki uczestniczyły 2011 roku w bezpłatnych szkoleniach – trzecia uczestniczyła w roku 2012. Celem szkoleń jest uzyskanie przez pracowników bibliotek nowych kompetencji zawodowych wykraczających poza standardowe umiejętności bibliotekarskie, a także podniesienie prestiżu bibliotek publicznych oraz zmiana postrzegania ich funkcji przez społeczeństwo.
To w dużej mierze dzięki nim poszerzyliśmy swoją wiedzę i nabyliśmy nowe umiejętności, co zauważalnie wpłynęło na sposób działania biblioteki. Uczyliśmy się, w jaki sposób odkrywać potrzeby użytkowników bibliotek oraz jak przygotowywać dla nich różnego rodzaju przedsięwzięcia, by były atrakcyjne i jednocześnie pokazywały jak ważną rolę odgrywają biblioteki w społecznościach lokalnych, szczególnie wiejskich.
Warto wiedzieć, że program Instytutu Książki Biblioteka+ i Program Rozwoju Bibliotek Fundacji Billa i Melindy Gatesów, która przeznaczyła prawie 30 milionów dolarów na modernizację polskich bibliotek, pozwoliły unowocześnić kilka tysięcy placówek. I co najważniejsze: udało się zmienić nastawienie samych bibliotekarzy. Przekonać ich, że wartością nie jest trwanie, że biblioteka powinna się zmieniać razem ze społeczeństwem, a nawet lekko je wyprzedzać. Że nie można bronić jej jak twierdzy, bo biblioteka musi być taka jak wtedy, gdy przychodziliśmy do pracy przed kilkoma lub kilkudziesięcioma laty.
Program Biblioteki Narodowej „Zakup nowości wydawniczych dla bibliotek” W ramach Narodowego Programu Kultury „ Promocja Czytelnictwa” uzyskaliśmy dofinansowanie na zakup nowości wydawniczych 5,440,- 270- wol.
Uczestnictwo w programach daje nam możliwość realizacji nowatorskich i ciekawych pomysłów czy inicjatyw, na które często brakuje środków finansowych w budżecie oraz da nam satysfakcję z tego że będziemy czuli się potrzebni w społeczności lokalnej.
Tradycyjnie już od kilku lat w większości bibliotek obchodzony jest Tydzień bibliotek, którego celem jest promowanie czytelnictwa i zwrócenie uwagi na bibliotekę, jako miejsce przyjazne i otwarte dla każdego. Propozycje bibliotek z roku na rok są coraz atrakcyjniejsze, a Tydzień bibliotek zaczyna być coraz bardziej zauważalny. Również hasło tegorocznych – 2012 obchodów „Biblioteka ciągle w grze „ zachęcała do odwiedzania bibliotek i korzystania z naszej bogatej ofert, nie tylko w celu wypożyczenia książki lub uzyskania informacji, ale także skorzystania z komputerów i prasy.
Biblioteka to nie tylko gromadzenie i udostępnianie zbiorów, ale też wiele różnorodnych form działania, mających na celu popularyzację czytelnictwa. Jak powiedziała Wisława Szymborska „ Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła” Tradycyjna książka nie jest już jedyną formą rozrywki intelektualnej i nie jest też jedynym sposobem na uzyskanie wartościowej wiedzy. Biblioteki i narzędzia, którymi dysponują muszą się zmieniać, tak jak zmienia się społeczeństwo i cywilizacja. Nasza misja i zadania, które definiuje Ustawa o bibliotekach z 27 czerwca 1997 roku pozostaną jednak stałe.
Mamy nadzieję, że powyższe informacje o działalności Gminnej Biblioteki Publicznej – mimo, że są tylko wycinkiem, bowiem nie sposób przedstawić wszystkich form i metod naszych działań – pokazały, że staramy się robić wiele, by dać użytkownikom bibliotek satysfakcję i zabawę. Zapraszamy do odwiedzin – wszak osobisty kontakt najlepiej sprzyja wymianie doświadczeń.